Thời gian qua, Du lịch Ninh Bình phát triển một cách bài bản, có chiến lược, hình thành nhiều khu, điểm du lịch mới, hệ thống cơ sở vật chất, hạ tầng được quan tâm đầu tư mở rộng về quy mô và nâng dần về chất lượng, tạo tiền đề quan trọng cho sự phát triển của du lịch Ninh Bình. Du lịch phát triển có những đóng góp không nhỏ trong cơ cấu GRDP toàn tỉnh, bước đầu tạo được sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế địa phương theo hướng tăng tỷ trọng khối dịch vụ; đồng thời thúc đẩy nhiều ngành, nhiều lĩnh vực phát triển. Đặc biệt, khi Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản hỗn hợp văn hóa và thiên nhiên thế giới năm 2014 đã tạo điểm nhấn quan trọng đưa Ninh Bình trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch Việt Nam. Với sự quan tâm đầu tư một cách toàn diện, du lịch Ninh Bình đã có bước phát triển hết sức mạnh mẽ, đồng bộ, hiện đại, cùng nhiều loại hình du lịch phong phú, đa dạng, trở thành điểm đến hấp dẫn thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Những năm qua, Ninh Bình đã nhiều lần được các tổ chức trong nước và thế giới xếp top cao trong danh sách bình chọn của nhiều chuyên trang du lịch quốc tế uy tín. Năm 2022, Tạp chí Du lịch và giải trí (Mỹ) xếp Ninh Bình vào danh sách 12 địa điểm quay phim đẹp nhất châu Á. Năm 2023, Ninh Bình đoạt Giải thưởng Đánh giá của khách du lịch, là đại diện duy nhất của Việt Nam lọt vào top 10 điểm đến thân thiện nhất thế giới. Tạp chí Forbes (Mỹ) bình chọn Ninh Bình là một trong 23 điểm đáng đến nhất thế giới. Mới đây nhất năm 2024, Ninh Bình đứng vị trí thứ 4 trong "Top 10 kỳ quan thế giới dành cho những người không thích đám đông" và lọt vào “Top 10 trải nghiệm cuốn hút nhất thế giới”. Chất lượng dịch vụ du lịch ngày càng được nâng cao, từng bước đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, đổi mới các tuyến du lịch tạo nên diện mạo mới đáp ứng được nhu cầu, thị hiếu của đông đảo du khách.
Ngay sau khi Luật Du lịch số 09/2017/QH14 và Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 16/01/2017 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn được ban hành, các sở, ban, ngành, địa phương đã nghiêm túc phổ biến, quán triệt triển khai thực hiện Nghị quyết và Luật Du lịch. Công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt Nghị quyết, Luật Du lịch luôn được cấp uỷ đảng, chính quyền các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị, xã hội quan tâm thực hiện. Nội dung tuyên truyền ngày càng đi vào chiều sâu, hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng, như: tổ chức hội nghị, các cuộc họp, thông qua các phương tiện truyền thông, báo, đài, internet, bản tin nội bộ, trang điện tử của các đơn vị, hoạt động tuyên truyền miệng, tuyên truyền trực quan, thông tin cổ động; qua diễn đàn hoạt động của các tổ chức, ban, ngành, đoàn thể, qua các hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng, qua hoạt động câu lạc bộ, cấp phát đề cương, sách Luật Du lịch cho báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, các xã, phường thị trấn… Thông qua việc tổ chức quán triệt, phổ biến, tuyên truyền Luật Du lịch, Nghị quyết số 08-NQ/TW và các văn bản có liên quan giúp cán bộ, đảng viên, doanh nghiệp, nhân dân hiểu rõ, nắm vững chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng và phát triển du lịch Ninh Bình. tạo được sự thống nhất trong nhận thức ở các cấp, các ngành; ý thức trách nhiệm, chấp hành tốt các quy định pháp luật, ứng xử văn minh, thân thiện với khách du lịch, bảo vệ môi trường, đảm bảo chất lượng dịch vụ của các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh du lịch đã được nâng lên, thúc đẩy cho du lịch phát triển bền vững; đời sống tinh thần người dân được nâng cao, tạo công ăn việc làm cho người lao động, nhất là những nơi có khu điểm du lịch và góp phần tạo động lực cho các ngành khác phát triển. Trên cơ sở đó, tích cực hưởng ứng, tham gia thực hiện, từng bước đưa Nghị quyết, việc thực thi Luật Du lịch vào cuộc sống.
Nhằm phát triển du lịch bền vững theo chiến lược, quy hoạch, kế hoạch có trọng tâm, trọng điểm bảo tồn phát huy giá trị di sản văn hóa và các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, hướng đến phát triển du lịch bền vững; bảo vệ môi trường và thiên nhiên; bảo đảm an ninh quốc phòng, xây dựng Ninh Bình trở thành điểm đến an toàn, văn minh, thân thiện, mến khách, tạo sự đột phá về phát triển sản phẩm du lịch, chất lượng dịch vụ du lịch, định hướng phát triển du lịch theo hướng bền vững; tăng cường huy động xã hội hóa; đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của các ngành, lĩnh vực khác; có sức cạnh tranh cao trong khu vực và quốc tế.
Sau khi Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 16/01/2017 của Bộ Chính trị về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, Luật du lịch năm 2017 được ban hành, các sở, ngành , địa phương đã ban hành các Kế hoạch triển khai thực hiện nhiệm vụ, giải pháp về phát triển du lịch phù hợp với thực tế của đơn vị, địa phương. Nhận định về tiềm năng, thế mạnh phát triển du lịch của tỉnh; Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh đặc biệt quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, ban hành nhiều chính sách, cơ chế tạo môi trường pháp lí cho công tác quản lí hoạt động du lịch, trong đó có nhiều chính sách mới, đột phá, là yếu tố then chốt thu hút mọi nguồn lực trong và ngoài nước cho đầu tư phát triển du lịch. Các nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh luôn xác định du lịch là lĩnh vực ưu tiên, cần khơi thông để tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Sở Du lịch đã chủ trì phối hợp với các sở, ngành, địa phương tham mưu Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, triển khai thực hiện, đáp ứng kịp thời yêu cầu công tác quản lý nhà nước về du lịch, cụ thể:
- Kế hoạch số 83/KH-UBND ngày 14/8/2017 của UBND tỉnh về việc thực hiện Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 16/01/2017 của Bộ Chính trị và Kết luận số 03-KL/TU ngày 26/6/2017 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
- Quyết định số 28/2018/QĐ-UBND ngày 22/10/2018 của UBND tỉnh về việc ban hành Quy chế quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị Di sản văn hoá và thiên nhiên Thế giới Quần thể danh thắng Tràng An;
- Nghị quyết số 07-NQ/TU ngày 29/10/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển du lịch Ninh Bình giai đoạn 2021-2030, định hướng đến năm 2045.
- Kết luận số 07-KL/TU ngày 12/5/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về việc tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/TU ngày 17/8/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về bảo tồn, phát huy giá trị Di sản văn hoá và thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An trong phát triển du lịch.
- Kế hoạch số 107/KH-UBND ngày 31/8/2021 của UBDN tỉnh về việc thực hiện Kết luận số 07-KL/TU của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về việc tiếp tục thự hiện Nghị quyết số 02-NQ/TU ngày 17/8/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về bảo tồn, phát huy giá trị Di sản Văn hoá và Thiên nhiên Thế giới Quần thể danh thắng Tràng An trong phát triển du lịch giai đoạn 2016-2020;
- Quyết định số 1306/QĐ-UBND ngày 24/11/2021 của UBND tỉnh về việc Quyết định phê duyệt Kế hoạch quản lý Di sản văn hoá và thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An giai đoạn 2021- 2025, tầm nhìn 2045;
- Quyết định số 1339/QĐ-UBND ngày 30/11/2021 của UBND tỉnh ban hành Đề án phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2021-2030, định hướng đến năm 2045.
- Kế hoạch số 180/KH-UBND ngày 29/10/2021 của UBND tỉnh về phục hồi và phát triển hoạt động du lịch những tháng cuối năm 2021 và năm 2022; Kế hoạch số 48/KH-UBND ngày 14/3/2022 của UBND tỉnh về việc mở cửa đón khách du lịch quốc tế (Ninh Bình là tỉnh có kế hoạch mở cửa đón khách du lịch sớm nhất cả nước), qua đó nhằm từng bước phục hồi và phát triển hoạt động kinh doanh du lịch và dịch vụ liên quan trong bối cảnh bình thường mới; kịp thời hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho hoạt động kinh du lịch do tác động tiêu cực của dịch Covid-19, thúc đẩy tăng trưởng lượng khách du lịch đến tỉnh Ninh Bình, khôi phục ngành du lịch.
- Kế hoạch số 83/KH-UBND ngày 29/4/2022 của UBND tỉnh về Quảng bá, xúc tiến du lịch giai đoạn 2022 - 2025.
- Kế hoạch số 108/KH-UBND ngày 29/6/2023 của UBND tỉnh thực hiện Nghị quyết số 82/NQ-CP ngày 18/5/2023 của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững.
- Nghị quyết số 105/2023/NQ-HĐND ngày 12/07/2023 của HĐND tỉnh về việc ban hành Quy định một số chính sách hỗ trợ phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023 -2030.
- Kế hoạch số 52/KH-UBND, ngày 13/3/2024 của UBND tỉnh về truyền thông và phát triển thương hiệu điểm đến du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2024 - 2030, định hướng đến năm 2045.
- Kế hoạch số 133/KH-UBND ngày 04/7/2024 về việc phê duyệt Kế hoạch rà soát , thống kê, xây dựng hồ sơ, lý lịch, số hoá Cây Di sản trong Quần thể danh thắng Tràng An.
Sở Du lịch xây dựng kế hoạch xác định cụ thể các nhiệm vụ, nội dung, tổ chức triển khai thực hiện các Nghị quyết, Kế hoạch, Đề án của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh. Đồng thời, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở kinh doanh du lịch triển khai thực hiện, chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về kinh doanh du lịch và các văn bản phối hợp với các sở, ban ngành, UBND các huyện, thành phố trong công tác quản lý nhà nước về du lịch…
Một số kết quả đạt được
Đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và Nhân dân về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của ngành du lịch đối với sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương. Xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn tổng hợp, có tính liên ngành, liên vùng và xã hội hóa, có khả năng đóng góp lớn vào phát triển kinh tế xã hội, tạo nhiều việc làm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tạo động lực cho các ngành, lĩnh vực khác phát triển, đem lại hiệu quả nhiều mặt về kinh tế, văn hóa, xã hội, chính trị, đối ngoại và an ninh, quốc phòng. Vì vậy, những năm qua, địa phương luôn taajo trung đổi mới mạnh mẽ tư duy, phát triển du lịch theo quy luật kinh tế thị trường, bảo đảm nhất quán từ quan điểm, mục tiêu, chương trình hành động và có thể chế, chính sách đột phá, đáp ứng yêu cầu phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn. Nâng cao ý thức của người dân, doanh nghiệp và cộng đồng trong xây dựng, bảo vệ hình ảnh, môi trường, góp phần phát triển bền vững, không ngừng nâng cao uy tín, thương hiệu và sức thu hút của du lịch.
Dựa trên thế mạnh về tài nguyên thiên nhiên và văn hóa, du lịch Ninh Bình những năm qua có bước phát triển vượt bậc. Trên địa bàn tỉnh đã hình thành nhiều khu, điểm du lịch mới với nhiều sản phẩm du lịch, dịch vụ giải trí được đưa ra phục vụ du khách. Hệ thống hạ tầng và cơ sở vật chất phục vụ du lịch từng ngày được mở rộng quy mô và nâng dần về chất lượng. Hiệu quả kinh tế về du lịch tăng mạnh những năm gần đây thể hiện ở số lượng khách tham quan và tổng doanh thu từ dịch vụ du lịch. Việc đổi mới nhận thức và tư duy về phát triển du lịch không chỉ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ mà còn góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa và tự nhiên, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài của ngành du lịch.
Theo Quy hoạch tổng thể du lịch tỉnh Ninh Bình đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 được phê duyệt tại Quyết định số 1124/QĐ-UBND ngày 30/8/2018 của UBND tỉnh, đồng thời đã được tích hợp vào Quy hoạch tỉnh Ninh Bình thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 218/QĐ-TTg ngày 04/3/2024, du lich tỉnh Ninh Bình định hướng phát triển trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, một trong những trung tâm du lịch quốc gia và quốc tế, trong đó quy hoạch phát triển 02 khu du lịch quốc gia, 08 khu du lịch cấp tỉnh và khoảng 20 điểm du lịch.
Tỉnh đã có nhiều cơ chế, đề ra nhiều giải pháp tích cực, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút các doanh nghiệp, cá nhân cùng đầu tư phát triển du lịch. Do vậy, đã thu hút được nhiều dự án của các tổ chức, cá nhân đầu tư vào lĩnh vực du lịch, văn hóa tiêu biểu như: Dự án đầu tư xây dựng khu sinh thái và biệt thự Golden Cúc Phương; dự án xây dựng khu du lịch nghỉ dưỡng Cúc Phương Resort; dự án khu nghỉ dưỡng Vedana, dự án xây dựng Khu du lịch tắm ngâm nước khoáng nóng Cúc Phương; dự án xây dựng sân golf Tràng An 18 hố cùng với các dịch vụ bổ sung khác như khu biệt thự, nhà hàng, bể bơi,… dự án khu du lịch sinh thái hồ Đồng Chương … Cùng với các dự án trọng điểm, Tỉnh cũng đã thu hút được nhiều nhà đầu tư có tiềm năng đến khảo sát, triển khai dự án phát triển du lịch, văn hóa trên địa bàn.
Tỉnh cũng tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, các tổ chức, cá nhân đầu tư, xây dựng các nhà hàng, khách sạn, hình thành mạng lưới dịch vụ du lịch đa dạng, phong phú, đảm bảo về chất lượng để phục vụ khách tham quan. Các cơ sở lưu trú du lịch trên địa bàn từng bước được đầu tư nâng cấp về cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị, bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, nhân viên nên chất lượng dịch vụ ở các cơ sở lưu trú ngày càng được nâng lên, bước đầu đã mang lại sự hài lòng cho khách du lịch.
Các khu, điểm du lịch trọng điểm của tỉnh như: Khu du lịch sinh thái Tràng An - Bái Đính; Khu du lịch Tam Cốc - Bich Động, Khu du lịch sinh thái Thung Nham … đều đã được nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng các hạng mục cơ sở hạ tầng, đến nay cơ bản đáp ứng được nhu cầu tham quan, trải nghiệm của khách du lịch; Công tác an ninh trật tự, vệ sinh môi trường luôn được đảm bảo, là mô hình quản lý được các Bộ, ngành Trung ương, các tỉnh và các tổ chức quốc tế đánh giá cao.
Ngành du lịch phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương, Ban quản lý các khu, điểm du lịch không ngừng tăng cường, đổi mới công tác quản lý nhà nước về du lịch trong đó thực hiện nghiêm túc các quy hoạch, kế hoạch, chương trình phát triển du lịch; thực hiện có hiệu quả công tác đảm bảo an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, văn minh du lịch tại các khu, điểm du lịch, các đơn vị kinh doanh du lịch trên địa bàn tỉnh; chú trọng công tác quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị các di tích lịch sử - văn hóa, phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, thăm quan, phát triển các làng nghề truyền thống, sản phẩm OCOP phục vụ phát triển du lịch;
Tham mưu triển khai có hiệu quả Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Ninh Bình đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, Quyết định số 230/QĐ-TTg ngày 04/02/2016 phê duyệt Quy hoạch chung xây dựng Quần thể danh thắng Tràng An tỉnh Ninh Bình; các chương trình, đề án phát triển du lịch. Cập nhật, bổ sung Quy hoạch, Đề án phát triển du lịch Ninh Bình giai đoạn 2021-2030 vào Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Ninh Bình thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050. Hoàn thành công tác cắm mốc giới phân định ranh giới, vùng lõi, vùng đệm của Khu Di sản thế giới Quần thể danh thắng Tràng An.
Sở Du lịch phối hợp với Sở Tài chính và các đơn vị có liên quan tham mưu HĐND, UBND tỉnh ban hành: HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 93/2023/NQ-HĐND ngày 12/7/2023 sửa đổi mức phí tham quan tuyến Bích Động - Động Tiên - Xuyên Thủy Động, tuyến Đình Các - Tam Cốc; UBND tỉnh ban hành Quyết định số 64/2023/QĐ-UBND ngày 17/10/2023 quy định Khung giá dịch vụ sử dụng đò tại Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động; Quyết định số 62/2022/QĐ-UBND ngày 22/11/2022 ban hành khung giá dịch vụ sử dụng đò tại khu du lịch Vân Long.
Công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của Nhà nước trong hoạt động kinh doanh du lịch được Sở Du lịch chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan triển khai thực hiện nghiêm túc. Việc bảo vệ và phát huy giá trị các tài nguyên du lịch trên địa bàn tỉnh có sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả giữa các cấp, các ngành. Các doanh nghiệp quản lý các khu, điểm du lịch trên địa bàn tỉnh cơ bản chấp hành nghiêm các quy định về phí, giá theo quy định của Nhà nước.
Việc giải quyết kiến nghị của khách du lịch khi tham gia vào các hoạt động du lịch đảm bảo theo đúng quy định tại Điều 14 Luật Du lịch 2017, trong đó tổ chức, cá nhân kinh doanh du lịch, quản lý khu du lịch, điểm du lịch tổ chức tiếp nhận và giải quyết kịp thời kiến nghị của khách du lịch trong phạm vi quản lý, Sở Du lịch, Ủy ban nhân dân các cấp (cấp xã, cấp huyện), trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, tổ chức tiếp nhận, giải quyết kiến nghị của khách du lịch trên địa bàn quản lý. Nhìn chung, từ năm 2018 đến nay tất cả những kiến nghị của khách du lịch đều được Ban quản lý các khu, điểm du lịch tiếp nhận và giải quyết kịp thời, không có kiến nghị nào được phản ánh đến chính quyền các cấp.
Sở Du lịch thường xuyên phối hợp với chính quyền địa phương và các đơn vị có liên quan tuần tra, kiểm tra kịp thời phát hiện, lập biên bản các trường hợp vi phạm trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý giá, quản lý thị trường liên quan đến hoạt động du lịch, quản lý trật tự xây dựng, quản lý sử dụng đất đai, kinh doanh du lịch và công tác quản lý, khai thác, bảo tồn các di tích lịch sử văn hóa, di sản địa chất… và kiến nghị xử lý với các cơ quan chức năng xử lý theo thẩm quyền.
Ngành du lịch đã triển khai thực hiện các dự án chuyển đổi số: Thuê dịch vụ công nghệ thông tin Hệ thống Kiosk và Wifi du lịch thông minh tại các khu, điểm du lịch trọng điểm trên địa bàn tỉnh Ninh Bình; Để đảm bảo mục tiêu tạo điều kiện cho nhân dân, khách du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình kết nối sử dụng dịch vụ truy cập internet tốc độ cao mọi lúc, mọi nơi nhằm quảng bá hình ảnh và các dịch vụ du lịch của tỉnh du khách có thể trải nghiệm du lịch một cách tốt nhất, hỗ trợ các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ du lịch hiệu quả và hỗ trợ các cơ quan quản lý du lịch phân tích, dự báo số liệu, đẩy mạnh quảng bá và quản lý hoạt động du lịch tỉnh Ninh Bình. Đã lắp đặt 4 kiosk tra cứu thông tin và 15 điểm phát wifi tốc độ cao miễn phí tại 03 khu du lịch lớn trong tỉnh, trung bình mỗi tháng có trên 5000-7000 người truy cập.
Xây dựng phần mềm ứng dụng hướng dẫn viên du lịch ảo tích hợp trên nền tảng web và thiết bị di động, dự án giúp hỗ trợ du khách, người sử dụng tìm kiếm, tra cứu thông tin về các điểm du lịch, lưu trú, ẩm thực... và các thông tin du lịch của tỉnh. Trung tâm triển khai và quản lý App du lịch thông minh tên cài đặt ứng dụng “Ninhbinhtourisminfo”, ứng dụng du lịch thông minh cài đặt trên thiết bị điện thoại hoạt động trên 2 nền tảng Android và IOS. Hiện tại app du lịch cung cấp đầy đủ thông tin về du lịch Ninh Bình gồm 7 nội dung chính: Khám phá, tham quan, lưu trú, nhà hàng, nổi bật, tin tức, thời tiết. Trong đó: mục tham quan (43 địa điểm), lưu trú (229 cơ sở), nhà hàng (106 cơ sở), mua sắm (31 địa điểm), giải trí (49 địa điểm). Ứng dụng cũng tích hợp bản đồ số về du lịch giúp du khách dễ dàng định vị, tìm kiếm các địa điểm, nhà hàng, khách sạn,.. tự tạo tour lên lịch trình tham quan cho du khách, hệ thống hỗ trợ du khách đánh giá, phản hồi góp ý về chất lượng dịch vụ du lịch, hệ thống Chatbox hỗ trợ du khách thông tin về: tin tức, sự kiện, khám phá, tour du lịch, tiện ích, hỏi đáp, liên hệ tổng đài một cách bao quát và chi tiết về du lịch Ninh Bình đã tích hợp trên toàn bộ website do ngành du lịch quản lý.
Hoàn thiện cổng thông tin du lịch Ninh Bình và số hóa các điểm đến du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, hoàn thiện cổng thông tin du lịch Ninh Bình mà cụ thể ở đây là hệ thống thông tin số du lịch tỉnh Ninh Bình và số hóa các điểm đến du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giúp du khách nâng cao khả năng tiếp cận thông tin về du lịch, tăng tính minh bạch và độ tin cậy của ngành du lịch của tỉnh Ninh Bình nói riêng và cả nước nói chung, tăng cường tương tác giữa du khách và các tổ chức du lịch, tăng cường hiệu quả quảng bá và quảng cáo và tăng cường khả năng phân tích và đánh giá thông tin về du lịch.
Tích cực triển khai công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động phát triển du lịch trong kế hoạch chung của toàn tỉnh. Thực hiện chuyển đổi số trong công tác quản lý điều hành, xúc tiến quảng bá du lịch trên môi trường mạng, hỗ trợ thông tin, xây dựng bản đồ số. Năm 2023, ngành du lịch đã đưa vào vận hành hệ thống thông tin số du lịch, hệ thống wifi và Ki - ốt miễn phí tại một số khu, điểm du lịch chính. Xây dựng 8 kênh quảng bá (Youtube, Tiktok, Facebook, Twitter, Instagram, Pinterest, Linkedln, Zalo) bằng 3 thứ tiếng Anh, Pháp, tiếng Việt. Đẩy mạnh xây dựng truyền thông thương hiệu số có tên “Ấn tượng Ninh Bình”. Ứng dụng các nền tảng công nghệ hiện đại và mới nhất trong xúc tiến quảng bá như Google Art để tìm kiếm, Chat GPT, phần mềm Abee chuyển giọng nói...
Sở Du lịch đã chỉ đạo, hỗ trợ doanh nghiệp du lịch nâng cấp cơ sở vật chất, hạ tầng du lịch, nguồn nhân lực, phát triển sản phẩm du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ các hoạt động du lịch. Cơ sở hạ tầng vật chất kỹ thuật cho phát triển du lịch được quan tâm đầu tư đúng mức, hầu hết các khu, điểm du lịch được đầu tư hình thành và phát triển; hệ thống dịch vụ phục vụ khách như nhà hàng, dịch vụ vui chơi giải trí, mua sắm, thể thao, bưu chính viễn thông, ngân hàng được quan tâm đầu tư phát triển, đáp ứng nhu cầu của du khách. Nhiều dự án, công trình du lịch với số vốn hàng ngàn tỷ đồng được đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước, tiêu biểu như: Dự án xây dựng CSHT khu du lịch sinh thái Tràng An; Dự án tu bổ tôn tạo di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư; Dự án xây dựng quảng trường và tượng đài Đinh Tiên Hoàng Đế… Sở đã hoàn thiện thủ tục, phê duyệt dự toán kinh phí lập Quy hoạch và phê duyệt Kế hoạch lựa chọn nhà thầu lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt Tràng An - Tam Cốc - Bích Động tỉnh Ninh Bình đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050. Hiện đang phối hợp với đơn vị tư vấn khảo sát lập đồ án Quy hoạch.Tỉnh đã khuyến khích, kêu gọi các nhà đầu tư, đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách vào lĩnh vực dịch vụ du lịch, đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho 83 dự án, với số vốn hàng chục ngàn tỷ đổng. Trong đó có nhiều dự án đưa vào khai thác phục vụ khách du lịch có hiệu quả, tiêu biểu như: Khách sạn Ninh Bình Legend, Khu nghỉ dưỡng Minawa Kenh Ga Resort & Spa, Khu nghỉ dưỡng Cúc Phương Resort, Khu nghỉ dưỡng Vedana... Hệ thống cơ sở lưu trú du lịch trên địa bàn tỉnh tăng mạnh, đến 30/6/2024 toàn tỉnh có trên 810 cơ sở lưu trú du lịch, với 9.874 phòng. Số cơ sở đạt tiêu chuẩn từ 1 - 5 sao là 38 cơ sở, với 1.704 phòng. Ngoài ra tại các huyện, thành phố luôn được sự quan tâm, ưu tiên bố trí nguồn vốn để hoàn thiện cơ sở hạ tầng kết nối đến các khu, điểm du lịch; đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ điện, nước, giao thông, ki ốt bán hàng, điểm vui chơi giải trí - mua sắm, internet, hệ thống bến xe, bãi đỗ xe, các trạm dừng nghỉ, nhà vệ sinh đạt chuẩn, lắp đặt các biển báo, chỉ dẫn,… tại các khu, điểm du lịch. Huy động các nguồn lực để phát triển các ngành, nghề truyền thống. Đồng thời chú trọng phát triển các ngành nghề khác, nhất là sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ, may mặc, vật liệu xây dựng . Tập trung đầu tư kết cấu hạ tầng du lịch, phát triển du lịch gắn với làng nghề.
Công tác nghiên cứu thị trường, quảng bá, xúc tiến du lịch Ninh Bình luôn được quan tâm thực hiện, chú trọng đầu tư cả về kinh phí, phương thức tổ chức có nhiều đổi mới, đạt hiệu quả tích cực. Bên cạnh đó, ngành du lịch cũng huy động và khai thác khá hiệu quả các nguồn kinh phí xã hội hoá, đóng góp của các doanh nghiệp để thực hiện hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch ở trong và ngoài nước. Chú trọng đẩy mạnh liên kết nội vùng, liên vùng trong phát triển các sản phẩm du lịch, đặc biệt tập trung liên kết trong phát triển sản phẩm du lịch đặc thù gắn với đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá, phát triển thương hiệu du lịch Ninh Bình. Trong 7 năm qua, giai đoạn từ năm 2017-2024, đã chủ trì và phối hợp với các đơn vị liên quan tham gia gần 200 lễ hội, hội chợ triển lãm, hội thảo, toạ đàm quảng bá trong và ngoài nước đảm bảo theo nguyên tắc phát triển du lịch theo Khoản 5 điều 4 của Luật Du lịch như : Hội chợ quốc tế ITB Berlin năm 2017, năm 2023 tại Đức; xúc tiến Du lịch tại Bỉ và Hà Lan; tham dự Hội chợ triển lãm SCITE lần thứ 10 của Phòng Hợp tác Kinh tế và Đối ngoại Lạc Sơn tại Lạc Sơn, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc; Hội chợ Du lịch quốc tế Việt – Trung lần thứ 15 năm 2023 (Móng Cái, Việt Nam – Đông Hưng, Trung Quốc), Tham gia đoàn công tác quảng bá, xúc tiến du lịch Ninh Bình ở Diễn đàn du lịch ASEAN và Hội chợ Du lịch quốc tế Travex 2024 tại Viêng Chăn (Lào); xúc tiến, quảng bá du lịch ở Thái Lan và Campuchia; Hội chợ KITS 2024 tại Hàn Quốc. Chuẩn bị các ấn phẩm phục vụ đoàn công tác của Lãnh đạo tỉnh tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Hội chợ Du lịch quốc tế VITM Hà Nội, Hội chợ du lịch quốc tế thành phố Hồ Chí Minh ITE HCMC, Lễ hội Hoa Lư, các hoạt động tuần du lịch Ninh Bình chủ đề “Sắc vàng Tam cốc - Tràng An”, Lễ hội Tràng An, Lễ hội đền Thái Vi. …
Tổ chức thành công các sự kiện du lịch như: Năm Du lịch quốc gia Hoa Lư, Ninh Bình 2021; Tuần lễ Du lịch Ninh Bình hàng năm với chủ đề “Sắc vàng Tam Cốc - Tràng An”; Lễ hội Tràng An, Lễ hội chùa Bái Đính... Các sự kiện này đã thu hút đông đảo du khách, góp phần xây dựng và phát triển thương hiệu du lịch của tỉnh. Đã xây dựng 03 bộ phim tài liệu quảng bá giá trị di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu phục vụ phát triển du lịch, phát sóng trên các kênh truyền thông của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Đài PTTH Ninh Bình, nền tảng số. Triển khai xây dựng, lắp đặt các cổng chào điện tử, căng treo pa nô, băng zôn, khẩu hiệu, phướn,… để quảng bá giới thiệu du lịch Ninh Bình đến du khách và nhân dân. Triển khai đồng bộ công tác quảng bá, giới thiệu du lịch trên các các phương tiện thông tin đại chúng, báo, đài truyền hình, nền tảng số và mạng xã hội.
Xây dựng các tin, bài, chuyên trang, chuyên mục đẩy mạnh tuyên truyền, giới thiệu cho khách du lịch và nhân dân về tiềm năng, các điểm tham quan du lịch, các sản phẩm và dịch vụ du lịch, phổ biến, nâng cao nhận thức về phát triển du lịch của địa phương trong giai đoạn mới. Từ năm 2021 đến năm 2024 đã viết và đăng tải gần 10.000 bài viết, hình ảnh trên trang thông tin điện tử của Sở Du lịch, xây dựng được khoảng 200 clip quảng bá du lịch Ninh Bình, thu hút hơn 35 triệu lượt khách truy cập. Chỉ đạo và duy trì Tổng đài hỗ trợ khách du lịch 19000117 để hỗ trợ thông tin kịp thời cho du khách.
Năm 2022-2023, Sở Du lịch triển khai thực hiện đề tài khoa học cấp tỉnh “Xây dựng và phát triển thương hiệu điểm đến du lịch tỉnh Ninh Bình” đã đề xuất được nhiều giải pháp quan trọng đồng thời đề xuất biểu trưng và câu khẩu hiệu (Tiêu đề và biểu tượng “Ninh Bình- Tuyệt sắc miền cố đô” đối với khách du lịch trong nước và “Ninh Binh - The Magnificent ancient capital” đối với khách du lịch quốc tế”) để tiếp tục phát triển thương hiệu du lịch Ninh Bình trong thời gian tới.
Từ năm 2017 đến nay, biên tập, xuất bản trên 276 nghìn ấn phẩm tài liệu tuyên truyền, quảng bá du lịch tương đối phong phú các ngôn ngữ (tiếng Việt, Anh, Pháp, Trung và Nhật): sách Ninh Bình - Điểm đến của di sản thế giới, sách non nước Ninh Bình, Bản đồ du lịch Ninh Bình, đĩa DVD phim du lịch, tập gấp,… Duy trì tốt công tác trưng bày và cấp phát miễn phí các ấn phẩm, tài liệu cung cấp thông tin quảng bá du lịch Ninh Bình cho du khách tại phòng thông tin du lịch ga Ninh Bình, các kệ trưng bày ẩn phẩm đặt tại TP. Hồ Chí Minh, các trạm hỗ trợ khách du lịch tại khu du lịch chùa Bái Đính, Tràng An, Tam Cốc – Bích Động, và các hội chợ, hội nghị, hội thảo luôn kịp thời và hiệu quả. Trong giai đoạn từ năm 2017-2024, đã cấp phát gần 284 nghìn ấn phẩm các loại tuyên truyền, quảng bá du lịch Ninh Bình.
Trong những năm qua, Sở đã thành lập 03 trạm hỗ trợ khách trực tại các khu, điểm du lịch: Tam Cốc, Tràng An, Bái Đính và 01 quầy hỗ trợ thông tin khách du lịch tại thành phố đảm bảo cung cấp thông tin kịp thời, hiệu quả, đáp ứng được yêu cầu của du khách. Trong 7 năm giai đoạn từ năm 2017-2024, đã hỗ trợ gần 700 nghìn lượt khách (trong đó khách nội địa là hơn 417 nghìn lượt khách và gần 274 nghìn lượt khách quốc tế) và tư vấn hỗ trợ cho hơn 24 nghìn lượt khách qua tổng đài hỗ trợ khách du lịch 1900 0117; Các thông tin du khách cần hỗ trợ như: thông tin về các tour, tuyến du lịch trong tỉnh, nhà hàng, khách sạn để du khách liên hệ khi cần thiết, các tuyến xe bus nội tỉnh,... Tuyên truyền nâng cao nhận thức xã hội về du lịch , góp phần bảo đảm môi trường du lịch an ninh, an toàn, lành mạnh, văn minh, phát huy truyền thống mến khách của dân tộc.
Sở Du lịch đã tích cực phối hợp với các ngành, địa phương tăng cường công tác quản lý Nhà nước về du lịch, đôn đốc, kiểm tra, theo dõi các đơn vị kinh doanh du lịch đảm bảo các điều kiện về an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, văn minh du lịch, cơ sở vật chất kỹ thuật, dịch vụ phục vụ khách du lịch và thực hiện mục tiêu kép: vừa đảm bảo an toàn phòng chống dịch Covid-19 vừa phát triển kinh doanh theo chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Ninh Bình, của Sở và các cơ quan chức năng. Hướng dẫn hồ sơ, trình UBND tỉnh hỗ trợ cho 106 hướng dẫn viên du lịch gặp khó khăn do đại dịch Covid-19 theo quy định Nghị quyết số 68/NQ-CP và Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg với tổng số tiền hỗ trợ là: 393.260.000 đồng.
Từ đầu năm 2022 đến nay đã hỗ trợ cho 11 công ty lữ hành du lịch giảm tiền ký quỹ theo quy định khi đề nghị cấp giấy phép kinh doanh lữ hành; hỗ trợ giảm phí thẩm định cấp thẻ cho 102 lượt người đến làm thủ tục cấp thẻ hướng dẫn viên và hàng ngàn lượt lao động du lịch được hỗ trợ ngừng việc theo quy định.
Thực hiện hỗ trợ các doanh nghiệp du lịch quảng bá, xúc tiến du lịch tại các hội chợ thương mại du lịch tại các tỉnh, tiêu biểu hội chợ VITM Hà Nội, TP Hồ Chí Minh; hỗ trợ doanh nghiệp du lịch xúc tiến liên kết phát triển với các tỉnh Quảng Bình, Huế, Đà Nẵng và Quảng Nam…
Năm 2023, Sở Du lịch đã tham mưu HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 105/2023/NQ-HĐND ngày 12/7/2023 ban hành Quy định một số chính sách hỗ trợ phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2023-2030. Để triển khai có hiệu quả Nghị quyết 105/2023/NQ-HDND, Sở Du lịch tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định hỗ trợ 01 đơn vị tổ chức 01 lớp bồi dưỡng tiếng Anh du lịch cho cán bộ, người lao động, với số kinh phí 50 triệu đồng; hỗ trợ 07 doanh nghiệp tham gia chương trình quảng bá, xúc tiến du lịch tại Hội chợ du lịch quốc tế thành phố Hồ Chí Minh năm 2023 với tổng số kinh phí hỗ trợ là 59.178.000 đồng. Trong 9 tháng đầu năm 2024, Sở Du lịch đã phê duyệt kế hoạch và hướng dẫn hồ sơ, thủ tục cho 07 đơn vị tham gia Hội chợ du lịch quốc tế Hà Nội năm 2024 và 03 đơn vị tổ chức các lớp bồi dưỡng về nghiệp vụ du lịch. Tổ chức hướng dẫn hồ sơ cho 02 câu lạc bộ văn nghệ của xã Yên Từ, câu lạc bộ hát xẩm Hà Thị Cầu, huyện Yên Mô.
Tính đến năm 2024, tổng số nhân lực du lịch là 21.500 người, trong đó có 7.500 lao động trực tiếp. Để bổ sung về số lượng và nâng cao về chất lượng nguồn nhân lực du lịch, ngành Du lịch đã triển khai nhiều giải pháp như nghiên cứu áp dụng tiêu chuẩn nghề du lịch Việt Nam (VTOS); thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, đạo đức nghề nghiệp, kỹ năng giao tiếp...
Ngành Du lịch thường xuyên phối hợp với các tổ chức, đơn vị có liên quan đã xây dựng hệ thống các bài thuyết minh làm tài liệu hướng dẫn khách du lịch tại một số khu du lịch trọng điểm; phối hợp với Ban Dân vận Tỉnh ủy, Hội Phụ nữ tỉnh, UBND các huyện, thành phố, các trường đại học, cao đẳng và các doanh nghiệp được giao quản lý khu, điểm du lịch mở các lớp bồi dưỡng nâng cao kỹ năng kiến thức du lịch, ngoại ngữ và phong cách giao tiếp văn minh, lịch sự đối với khách du lịch cho cán bộ, nhân viên, cộng đồng địa phương tham gia vào hoạt động du lịch tại các khu, điểm du lịch trên địa bàn tỉnh.
Cấp, đổi 193 lượt thẻ hướng dẫn viên du lịch, trong đó có: 54 thẻ HDV du lịch quốc tế, 137 thẻ HDV du lịch nội địa, 2 lượt thẻ HDV tại điểm. Thường xuyên tổ chức các hội thi, cuộc thi về nghiệp vụ nấu ăn, hướng dẫn viên du lịch để nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch, do đó chất lượng nguồn nhân lực du lịch từng bước được nâng cao, hoạt động dịch vụ du lịch đã chuyên nghiệp hơn.
TH
